خار پاشنه و درمان آن

خار پاشنه و درمان آن

خار پاشنه یکی از رایج‌ترین علل درد پاشنه پا است که با درد و التهاب نوار بافتی‌ ضخیمی، موسوم به پلانتار فاسیا یا آرنگ یا رباط کف پا، همراه است که از ابتدا تا انتهای کف پا کشیده شده است و استخوان پاشنه را به پنجه و انگشتان وصل می‌کند. برای بهبود بیماری پاشنه درد باید به پزشک مراجعه کرد .

بیماران دارای خار پاشنه عموماً از دردی خنجری و تیز رنج می‌برند که معمولاً صبح‌ها هنگام برداشتن نخستین گام‌ها و شروع راه رفتن بروز می‌یابد. درد خارپاشنه با گرم شدن پا کاهش می‌یابد، اما پس از ایستادن طولانی مدت یا تغییر حالت از وضعیت نشسته به ایستاده مجدداً عود می‌کند که باید برای درمان خار پاشنه پا اقدام نمود.

خار پاشنه بیشترین میزان شیوع را در میان دوندگان و اشخاص دارای اضافه وزن دارد، همچنین پوشیدن کفش‌هایی که پا را به اندازه کافی حمایت نمی‌کنند نیز خطر ابتلا به خار پاشنه پا را افزایش می‌دهد.

خار پاشنه براثر رسوب کلسیم در زیر پاشنه بوجودمی آید. باتوجه به عکس برداری توسط اشعه ایکس میزان برآمدگی این خار درحدود نیم اینچ میباشد. بدون مشاهده این بیرون زدگی در اشعه ایکس به این برآمدگی ، سندروم خار پاشنه گفته میشود. در صورتی که به این بیماری مبتلا شدید باید هر چه سریعتر برای درمان خار پاشنه پا  اقدام کنید.

دردکف پا ناشی از التهاباتی است که درب افتهای ناحیه کمانی کف پا به وجود می آید درحالیکه خار پاشنه پا یک زائده استخوانی است که میتواند در پاشنه پا به وجود می آید و بادردکف پا همراه میباشد.

حدود 70 درصد بیمارانی که دچار دردکف پا هستند دارای خار در پاشنه پای خود هستند که در عکس برداری توسط اشعه ایکس میتوان این خار رامشاهده کرد و اقدامات لازم را برای درمان خار پاشنه پا انجام داد. اگرچه خیلی ازبیمارانی که دارای خار پاشنه پا هستند هیچ دردی را احساس نمیکنند. هیچ رابطه دقیق ودرستی بین خار پاشنه و درد کف پا  وجودندارد. خار پاشنه دربیمارانی که سابقه دردکف پا داشته اند رایج میباشد. خار پاشنه بیشتر در افراد میانسال و خانمها رخ میدهد درحالیکه هیچ محدودیت سنی درابتلابه این بیماری وجود ندارد و همه افراد مستعد ابتلابه این بیماری میباشند.

خار پاشنه پا به تنهایی باعث درد در ناحیه کف پا نمیباشد بلکه التهابات و آسیب دیدگی های کف پا هم میتواند یکی از دلائل درد کف پا باشد. تشخیص خار پاشنه پا توسط اشعه ایکس میباشد که درآن یک ضایعه استخوانی ناحیه پایین پا نقطه ای که کف پا به پاشنه آن متصل میشود دیده میشود

دلایل ایجاد خار پاشنه پا

خار پاشنه زمانی به وجودمی آید که کلسیم بدن در پاشنه پا رسوب کند این روند معمولا پس از گذشت ماه ها اتفاق می افتد. علت خار پاشنه پا  معمولا کشیدگی ماهیچه های پا ولیگامنت ها ،کشیدگی کف پا و پارگی مکرر عضوهایی که پاشنه پا را پوشانده اند میباشد. خار پاشنه معمولا در افراد ورزشکارمخصوصا ورزشکارانی که فعالیت هایی مانند دویدن وپریدن انجام میدهند ایجادمیشود

پیاده روی های غیر طبیعی که باعث ایجاد فشار روی پاشنه پا ،لیگامنت ها وعصب نزدیک پاشنه میشود.

دویدن وپیاده روی تند مخصوصا روی سطوح سخت وناهموار

پوشیدن کفش های نامناسب وتنگ مخصوصاکفش هایی که محافظ مناسبی برای نگهداری از ناحیه کمانی پاشنه پا ندارند

افزایش وزن وچاقی

افزایش سن که انعطاف کف پا راکاهش میدهد و باید از پدمحافظ کف پا استفاده کرد.

دیابت

ایستادن ساعات زیادی برروی یک پا

کوتاه شدن کیسه برسا براثرفعالیت های روزمره

داشتن صافی کف پا  ویا پاهایی باارتفاع بالای قسمت کمانی

علائم و نشانه های خار پاشنه پا

در مورد علایم خار پاشنه توجه نمایید که این عارضه اغلب هیچ نشانه ای ندارد. اما خار پاشنه میتواند باعث بروز دردهای شدید درهنگام پیاده روی ، دوی آهسته ،دویدن های سریع به دلیل التهاب در این ناحیه بشود. معمولا بابروز خار پاشنه درد ایجاد نمیشود اما باعث آسیب دیدگی بافتهای نرم پاشنه پا مشود .

بیشتر مردم درد خار پاشنه یا کف پا را اینگونه توصیف میکنند؛ زمانیکه روی پاهای خود می ایستید احساس میکنیدکه هنگام برخاستن از خواب یک چاقو یاسوزن در پای شما رفته است وکم کم درد آن خفیف میشود. آنها اغلب ازدردهای شدیدی که بعداز برخاستن ازجای خود درکف پا برای مدت طولانی دارند گلایه میکنند.

خار پاشنه معمولاً موجب بروز دردی خنجری در کف پا در نزدیکی پاشنه می‌شود. این درد صبح‌ها هنگام برداشتن نخستین گام‌ها شدیدتر است، البته ایستادن طولانی مدت یا تغییر حالت از وضعیت نشسته به ایستاده نیز باعث بروز درد می‌شود. از  علایم خار پاشنه پا محسوب کرد.

درمان بدون عمل جراحی

ارتز

استفاده ازکفش های مخصوص، استفاده از یک بند برای محافظت ازتاندون ها وماهیچه ها، قراردادن کفی مناسب درکفش واستفاده از کفش های طبی میتواند موجب کاهش درد و درمان خار پاشنه پا شود.

تمرینات ورزشی

درخیلی از موارد استفاده از تجهیزات درمانی برای انجام فعالیت ها میتواند باعث تصحیح کردن علت های دردشود مانند تنظیم کردن حرکات وتوازن مفصل ها برای جلوگیری از ایجاد دردکف پا

ورزش و حرکات اصلاحی

خارپاشنه اغلب بر اثر کوتاه شدن ماهیچه ها مخصوصا ماهیچه های پشت ساق پا ایجاد میشود، پس بسیارمهم است تا این ماهیچه ها را مانند شکل اول خود با تمرینات مناسب کشش دهیم و انعطاف آن را افزایش دهیم و از کوتاه شدن ماهیچه ها و ایجاد فشارهای دائمی روی کف پا جلوگیری کنیم. کشش در این مورد بسیارمهم است چندین نوع تمرین کششی وجود دارد که باعث درمان خارپاشنه میشود، چند نمونه ازآنها در ادامه توضیح داده شده است نیازی نیست که همه این تمرینات را انجام دهید تعدادی ازاین تمرینات دارای اثرات مشابه هستند اما بایدامتحان کنید که کدامیک می تواند موثرترین وبهترین بهبودی را داشته باشد باید تمرینی را انتخاب کنید که تعادل در بدن شما ایجاد کند و همه ماهیچه هارا دربرگیرد حرکات اصلاحی کششی باید به آرامی انجام شوند. کشش شدید ماهیچه ها میتواند باعث آسیب دیدگی ماهیچه ها و تاندون ها شود. هر کدام ازاین تمرینات باید چند بار در یک روز مثلا 2تا 3مرتبه با 10 تا 15بار تکرار انجام شود. ورزش و تمرینات اصلاحی یکی از بهترین راه های درمان قطعی بیماری خار پاشنه پا می باشد. در ادامه تعدادی از این تمرینها معرفی شده است

تمرین 1 (کشش کف پا و پشت ساق پا): بر روی یک پله یا نیمکت بوسیله انگشتان پا بایستیدبه صورتیکه پاشنه پای شما آویزان باشد تازمانیکه احساس کشش میکنید، پاشنه پای خود را پایین بیاورید. این حرکت را برای چند ثانیه نگه دارید و رها کنید. آنرا چند مرتبه تکرار کنید

• تمرین 2 (کشش کف پا وساق پا): بر روی زمین بشینید و پاهای خود را در مقابلتان دراز کنید یک حوله به دور انگشتان خود بپیچید، حوله را با دست بگیرید و به طرف خود تا زمانیکه کشش احساس کردید، بکشید. این ورزش اگر به طور مداوم انجام شود در درمان خارپاشنه می تواند موثر باشد

   

• تمرین 3 (کشش کف پا): روی یک صندلی بشینید ساق پای راست خود را بروی پا ی چپ قراردهید. با دست چپ انگشتان پای راست خود را بگیرید و به سمت خود بکشید. این ورزش باعث ایجاد کشش در کف پا و تسکین درد خار پاشنه پا می شود

تمرین 4(کشش پشت ساق پا): به یک دیوار با دستان خود تکیه دهید یک ساق پای خود را به صورت صاف و مستقیم در پشت خود و ساق پای دیگر را در جلوی خود به صورت خمیده قراردهید. به سمت جلو تکیه دهید تا کششی در پشت ساق پا احساس کنید. با تقویت عضلات فشار روی پاشنه پا کاهش پیدا می کند و منجر به کاهش علایم خار پاشنه پا می شود

تمرین 5:از مفصل کمر به یک دیوار تکیه دهید هر دو پای خود را در پشت یکدیگر قرار دهید، کمی خم شوید هر دو ساق پای خود راخم کنید شما باید کشش عمیقی در پشت ساق پا و پا احساس کنید، که به آن عضلات سطحی خلف ساق پا سولئوس گفته میشود (soleus)

• تمرین 6: روی یک صندلی بشینید و یک توپ تنیس یا گلف بر زیر پای خود قرار دهید و آن را بغلتانید. هر چقدر این توپ سخت باشد بهتراست چون انجام این تمرین ممکن است در بعضی از مواقع با درد همراه باشد، باید درد آن را تحمل کنید این تمرین یک تمرین ماساژ دهنده ی مفید برای درد خار پاشنه است.

تشخیص

پزشک به شما انجام عکس برداری از کف پا را پیشنهادمیکند ؛ برای تشخیص اینکه آیا داشتن علایم خار پاشنه پا علت پاشنه درد شماست  و یادلایل دیگری دارد.

اشعه ایکس

اشعه ایکس تصاویر واضحی از استخوان ها به ما نشان میدهند . اشعه ایکس بسیار به ما کمک میکند که علت های دیگر درد کف پا مانند شکستگی ویا آرتروز را تشخیص دهیم .خار پاشنه در عکس هایی که توسط اشعه ایکس گرفته میشود کاملامشخص میشود.

تصویربرداری

تصویربرداری های دیگر چون ام آر آی و فراوادرمانی به طورمنظم برای تشخیص خار پاشنه استفاده نمیشود وبه ندرت انجام میشود . ام آر آی زمانی انجام میشود که درمان های اولیه نتیجه بخش نباشد.

درمان خار پاشنه پا

درد پاشنه که با خار پاشنه و کف پا همرا ه است بوسیله استراحت بهبود نخواهد یافت .زمانیکه شما بعداز یک استراحت شبانه پیاده راه می روید درد در این ناحیه بدتر میشود ودرد آن زمانی که پاشنه پا رامیکشیدبرای مدت طولانی باقی میماند. درد آن وقتی بیشتر راه میروید کاهش پیدا میکند وممکن است درد شما بعداز استراحت و یا پیاده روی دوباره بازگردد اگر درد شما بعد از یک ماه بهبود نیافت به پزشک مراجعه کنید. خار پاشنه و درمان آن با راه ها و روش هایی مانند شاک ویو تراپی ، دارو، کفی طبی ، طب سنتی، ماساژ کف پا و عمل جراحی برای از بین بردن علائم و نشانه های آن میسر است . پزشک به شما درمان های زیر را برای درمان خار پاشنه پا پیشنهاد میکند.

 درصورت عدم درمان، خار پاشنه بزرگ‌تر و معمولاً بیش‌ازحد دردناک می‌شوند. برای مشاوره خاص‌تر درباره خار پاشنه‌تان یا پلانتار فاسیا کف پا با دکتر خود مشورت کنید

• • کاهش وزن

    اگر بیمار اضافه وزن داشته باشد، کاهش وزن تسکین علائم ناشی از التهاب رباط کف پا را در پی خواهد داشت. در اصل هر عاملی که تحمیل وزن مکرر روی رباط کف پا را کاهش می‌دهد، در بهبود علائم مؤثر خواهد بود.

    عمل جراحی

    در حدود 90 درصد بیماران پس از 3 تا 6 ماه واکنش مثبتی را به درمان بدون جراحی خار پاشنه پا نشان می‌دهند. جراحی راهکار درمانی برای بیمارانی با علائم مقاوم است که انجام آن تنها در صورتی توصیه می‌شود که علائم علیرغم دست‌کم 6 تا 9 ماه درمان غیرجراحی مناسب تسکین نیافته باشد. شماری از دلایل اجتناب از عمل جراحی سریع عبارت است:

    • میزان موفقیت بالای درمان غیرجراحی مناسب .    طولانی‌تر بودن دوره بهبود پس از جراحی پا از زمان مورد انتظار بیمار .    احتمال بالا و حتی قطعی بودن بروز عوارض پس از این نوع جراحی .    این عمل جراحی به طور کامل به دلیل اصلی دامن زننده به عارضه التهاب پلانتار فاسیا نمی‌پردازد و به همین علت جراحی چندان تأثیرگذار نخواهد بود. 5.    پزشک معالج پیش از مداخله جراحی باید اطمینان حاصل کند که عارضه به درستی تشخیص داده شده است. اگرچه ابتلا به التهاب پلانتار فاسیا در صورت پاشنه درد بدیهی به نظر می‌رسد، اما پاشنه درد علل بالقوه دیگری نیز دارد.

    در مداخله جراحی گاهی رباط کف پا (پلانتار فاسیا) طی عمل اندوسکوپی یا عمل باز فاسیوتومی آزاد می‌شود.

    مراقبت های طولانی مدت

    احتمال دارد علل اصلی و زیربنایی به وجود آورنده خار پاشنه پا، صرف نظر از نوع درمان انتخابی، از بین نرود؛ بنابراین اقدام‌های پیشگیرانه باید همچنان پس از رفع علائم رعایت شود. پوشیدن کفش‌های مناسب و حمایت کننده، انجام حرکت‌های کششی و استفاده از ارتزهای سفارشی اصول درمان طولانی مدت  عارضه خار پاشنه پا محسوب می‌شود.